Dziś (10 czerwca) około południa byliśmy świadkami pierwszego od ponad sześciu lat widocznego w Polsce zaćmienia Słońca. Przed Urzędem Marszałkowskim stanął teleskop, za pośrednictwem którego pod okiem koordynatorów Astrobazy w Unisławiu (powiat chełmiński), można było obserwować to wyjątkowe zjawisko. Na pokazy zaprosiły astrobazy na terenie całego województwa.

- Kujawsko-Pomorskie to jedyny region nie tylko w Polsce, ale i w Europie, w którym na tak małej powierzchni, jaką jest obszar województwa, działa sieć czternastu, w pełni wyposażonych, obserwatoriów astronomicznych. Cieszę się, że wśród miłośników nieba jest wiele młodych osób, które pod okiem nauczycieli-pasjonatów obserwują obiekty Układu Słonecznego i odległe układy gwiazd, podtrzymując astronomiczne tradycje naszego regionu – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.

Częściowe zaćmienie Słońca nazywane jest zaćmieniem pierścieniowym lub obrączkowym. Powstaje, gdy Księżyc znajdzie się  pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym samym przysłoni światło słoneczne. Następną okazje do podziwiania tego zjawiska będziemy mieli w 2026 roku.

Na obserwację nieba zaprosili koordynatorzy astrobaz na terenie całego regionu. Czternaście nowoczesnych, ogólnodostępnych obserwatoriów astronomicznych, powstało dzięki realizacji marszałkowskiego projektu finansowanego ze środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2007-2013 w:

Inowrocławiu,

Gniewkowie (powiat inowrocławski),

Golubiu-Dobrzyniu,

Gostycynie (powiat tucholski),

Rypinie,

Brodnicy,

Unisławiu (powiat chełmiński),

Radziejowie,

Jabłonowie Pomorskim (powiat brodnicki),

Dobrzyniu nad Wisłą (powiat lipnowski),

Kruszwicy (powiat inowrocławski),

Świeciu,

Żninie,

Złejwsi Wielkiej (powiat toruński).

Każde z nich posiada wykwalifikowaną kadrę i własny program wydarzeń edukacyjnych. Aby wesprzeć koordynatorów projektu w realizacji zadań samorząd wojewódzki wyszedł z inicjatywą i umożliwił odbycie kursów poszerzających wiedzę z astronomii, zajęć poświęconych praktycznej obsłudze sprzętu obserwacyjnego oraz bezpłatnych studiów podyplomowych.

Dodatkowe zajęcia dla uczniów i nauczycieli oraz doposażanie pracowni

W ramach realizowanego od 2019 roku programu „Niebo nad astrobazami” uczniowie uczestniczą w zajęciach dodatkowych m.in. astrografii i wykorzystywania matematycznych metod w informatyce i astronomii, a także warsztatów programowania i zajęć w ramach kół astronomiczno-geograficznych. Podczas zajęć młodzi miłośnicy astronomii uczą się m.in. identyfikować ciała niebieskie i gwiazdozbiory, poznają podstawy obserwacji astronomicznych, fotografii krajobrazowej i fotografii nocnego nieba. W 2020 roku z takich lekcji skorzystało ponad tysiąc uczniów.

Regularnie doposażane są także kujawsko-pomorskie szkoły. W ubiegłym roku trafiły do nich sprzęt optyczny i fotograficzny o wartości ponad 760 tysięcy złotych. Były to m.in. teleskopy paraboliczne, słoneczne, lornetki astronomiczne, soczewki, kamery, baterie i elektroniczne nośniki pamięci oraz zestawy do obserwacji i fotografii nieba. 

W ramach projektu odbywają się także szkolenia dla nauczycieli prowadzących zajęcia, które pozwalają im zdobyć nowe kwalifikacje w zakresie metod indywidualnej pracy z uczniem, nauczania eksperymentalnego oraz wykorzystywania w nauczaniu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. We ubiegłym roku z takich kursów skorzystało 26 pedagogów.

Program „Niebo nad astrobazami” realizowany jest dzięki środkom Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. Budżet to ponad 4 miliony złotych, z czego blisko 3,5 miliona stanowi dofinansowanie z naszego RPO. Realizacja projektu potrwa do końca 2023 roku.

Beata Krzemińska

rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego