Obchodzimy stulecie powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy. Dziś (20 stycznia) w Bydgoszczy, z udziałem marszałka Piotra Całbeckiego i wicemarszałka Zbigniewa Ostrowskiego, zostały odsłonięte umieszczone na historycznych gmachach tablice pamiątkowe poświęcone ojcom naszej niepodległości marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, Romanowi Dmowskiemu, Wojciechowi Korfantemu i generałowi Józefowi Hallerowi. Tablicę poświęconą generałowi Józefowi Dowborowi-Muśnickiemu odsłonimy w środę (22 stycznia) w setną rocznicę jego przybycia do Bydgoszczy.

- W niedzielę tłumy bydgoszczan na Starym Rynku świętowali stulecie powrotu swojego miasta do Wolnej Polski. To ważny czas wielu wzruszeń i historycznych refleksji. Dzisiaj jesteśmy tutaj - dokładnie w setną rocznicę wkroczenia do Bydgoszczy pierwszych oddziałów Armii Wielkopolskiej. Wtedy 100 lat temu na płycie Starego Rynku witały ich licznie tam zgromadzeni mieszkańcy miasta, które na swoją wolność czekało długie 148 lat – mówił podczas uroczystości odsłonięcia tablic marszałek Piotr Całbecki.

Tablice dla patriotów

Marszałek Piłsudski, który odwiedził Bydgoszcz jako naczelnik państwa w czerwcu 1921, ma swoją na głównej elewacji hotelu Pod Orłem.

Tablica poświęcona Romanowi Dmowskiemu, człowiekowi, który wspólnie z Ignacym Paderewskim podczas konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku skutecznie zabiegał o korzystne dla Polski zapisy w traktacie wersalskim, pojawiła się przy wejściu do wojewódzkiego Centrum Edukacji Nauczycieli przy ul. Jagiellońskiej 9. Ten wybitny mąż stanu i publicysta polityczny, w wolnej Polsce m.in. minister spraw zagranicznych i poseł na Sejm, odwiedził miasto nad Brdą w kwietniu 1927. W resursie kupieckiej wygłosił wówczas przemówienie wzywające do odrodzenia narodowego.

Wojciech Korfanty, działacz narodowy i niepodległościowy związany z Górnym Śląskiem, polityk, dziennikarz i wydawca, w styczniu 1919 roku prowadził w Bydgoszczy rokowania z niemiecką administracją na temat autonomii Wielkopolski zanim jeszcze wysokie umawiające się strony rozstrzygnęły kwestię polskich granic w traktacie wersalskim. Rzecz działa się w gmachu, który mieści obecnie Urząd Wojewódzki i tu właśnie pojawiła się tablica z jego nazwiskiem i stosowną inskrypcją.

Swoje tablice w Bydgoszczy mają także wojskowi, którzy przynieśli wolność Pomorzu i Kujawom Zachodnim - generał Józef Haller, który w listopadzie 1920 wizytował zlokalizowany tu szpital Czerwonego Krzyża, na rektoracie Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; generał Józef Dowbor-Muśnicki, który wyzwalał Bydgoszcz w styczniu 1920 i odebrał defiladę zwycięstwa na głównym placu miasta, na frontonie Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej na Starym Rynku. Ceremonia odsłonięcia tej ostatniej odbędzie się w środę (22 stycznia). Generał Dowbor-Muśnicki, który oficerskie szlify zdobył w rosyjskiej armii carskiej, był dowódcą zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, w Wielkopolsce zorganizował wówczas regularną armię liczącą 100 tysięcy żołnierzy. 

Bydgoszcz świętuje

Uroczystości w Bydgoszczy odbywają się w setną rocznicę przejęcia miasta przez Wojsko Polskie. W programie także konferencja naukowa „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920”, msza święta w intencji ojczyzny w bydgoskiej katedrze, oficjalne obchody z ceremoniałem wojskowym na Starym Rynku, wernisaż jubileuszowy wystawy „Ku Wolności. Bydgoszcz 1914-1920” w Spichrzach nad Brdą, koncert "Tryptyk Niepodległa" w Operze Nova oraz gala ,,Bydgoszczanie Stulecia” w Filharmonii Pomorskiej.

Uroczystości wojewódzkie

Obchody stulecia powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy zaplanowane zostały na cały rok. Składają się na nie wydarzenia kulturalne, realizacje wydawnicze (wydajemy m. in. komiks i księgę stulecia), imprezy sportowe i kampania edukacyjno-historyczna w szkołach. Obchody zainaugurowaliśmy 10 stycznia w setną rocznicę ratyfikacji Traktatu Wersalskiego uroczystą sesją sejmików województw kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Najbardziej spektakularne wydarzenie w jubileuszowym kalendarium – uroczystości w Golubiu-Dobrzyniu, z inscenizacją wkroczenia Błękitnej Armii generała Hallera do Golubia, przygotowaną przez stuosobową grupę rekonstrukcyjną odbyło się 17 stycznia. W niedzielę (19 stycznia) w Gniewkowie w powiecie inowrocławskim odbyły się uroczystości stulecia powrotu miasta do macierzy i 75. rocznicy wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej, z kolei jutro (21 stycznia) świętować będzie Chełmża (powiat toruński).

Czytaj też:

Program obchodów – najbliższe wydarzenia
Lekcja miłości ojczyzny: tłumy na uroczystościach w Golubiu-Dobrzyniu
Pamięć historii buduje wspólnotę
Kwiaty pod pomnikiem plutonowego Pająkowskiego
Pomorze musiało na wolność poczekać

Materiał: Biuro Prasowe Urzędu Marszałkowskiego

Fot: Andrzej Goiński/UMWKP