Marszałek Piotr Całbecki i przewodniczący sejmiku województwa Ryszard Bober oraz dyrektor gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej prof. Mirosław Golon uczestniczyli w dzisiejszych (2 października) głównych kujawsko-pomorskich uroczystościach poświęconych ofiarom zbrodni pomorskiej 1939, pod pomnikiem w Parku Pamięci w Toruniu. Szczególnym bohaterem obchodów rocznicowych jest doktor Józef Bednarz, polski psychiatra, w 1939 roku dyrektor szpitala psychiatrycznego w Świeciu, nazywany pomorskim Korczakiem.

- Trzeba przypominać te tragiczne karty w naszej historii, trzeba mówić o tym. Tylko wtedy możemy mieć nadzieję, że się to już nigdy więcej nie powtórzy. Trzeba też pamiętać o bohaterach. 2 października, dzień urodzin doktora Józefa Bednarza, będzie naszym stałym wojewódzkim dniem pamięci ofiar zbrodni pomorskiej  – mówi marszałek Piotr Całbecki.

Jesienią 1939, wkrótce po napaści Niemiec na Polskę, okupanci przystąpili do ludobójczej akcji „odpolszczania” tej części polskich ziem, którą przyłączono do III Rzeszy. Zaplanowane jeszcze przed wybuchem wojny i przeprowadzone według przygotowanych zawczasu list proskrypcyjnych masowe rozstrzeliwania ludności cywilnej, przede wszystkim inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości, pochłonęły dziesiątki tysięcy istnień. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego – liczbę ofiar, wśród których były też kobiety i dzieci, szacuje się na co najmniej 30 tysięcy. Sprawcami mordów byli miejscowi Niemcy zrzeszeni w organizacji Selbstschutz Westpreussen, nadzorowani przez SS. Większość z nich uniknęła odpowiedzialności.

Informacja w portalu Instytutu Pamięci Narodowej

Wywiad W miejscach kaźni sadzono las

W ubiegłym roku w Toruniu stanął pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939. Prosta bryła odwołuje się do wyobrażenia zburzonego przez pociski domu. Autorem jest tworzący w Kujawsko-Pomorskiem artysta Zbigniew Mikielewicz.

Wywiad To jest ciągle żywe

Tegorocznym obchodom towarzyszy promocja książki poświęconej bohaterowi tamtych strasznych czasów, polskiemu psychiatrze Józefowi Bednarzowi, dyrektorowi szpitala psychiatrycznego w Świeciu, który poszedł na śmierć z pacjentami tej lecznicy. Po napaści na Polskę Niemcy, w sposób zaplanowany i systematyczny, mordowali chorych psychicznie i osoby niepełnosprawne intelektualnie. Autorem książki „Kapitan ostatni opuszcza swój statek … Józef Władysław Bednarz (1879-1939)”, wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej, jest Mateusz Kubicki.

Krótki film o doktorze Bednarzu nakręcony na zlecenie Muzeum Piaśnickiego w Wejherowie

Kujawsko-pomorskie obchody wojewódzkie rocznicy zbrodni pomorskiej

8 października (wtorek) Toruń

godz. 11.00 – ceremonia złożenia kwiatów pod pomnikiem Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939

godz. 12.00, Dwór Artusa – promocja materiałów edukacyjnych dla szkół i portalu historyczno-edukacyjnego „Zbrodnia pomorska 1939”

Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 24 w Toruniu chcą w szczególny sposób uczcić pamięć pomordowanych 80 lat temu rodaków. W najbliższy czwartek (3 października) będą co pół godziny, klasa po klasie, zapalać znicze pod pomnikiem w Parku Pamięci (godz. 8.20-14.00).

Materiał: Beata Krzemińska, rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego

fot. Szymon Zdziebło/tarantoga.pl dla UMWKP